Monday, March 14, 2005
سؤزوموزون توركجه كيتابلار صحيفه سى
ايراندا چاپ اولان توركجه كيتابلارين ليستى:
بو ليست قيسسا آراليقلارلا يئنىله نير
ليستين اسكيك ليكلرينى گئده رمك اوچون٬ ايراندا باسيلميش آمما آدلارى بو ليستده بولونمايان توركجه كيتابلارى بو آدرئسه بيلديره بيله رسينيز: mehranbahari@yahoo.com
ليست كتابهاى تركى چاپ شده در ايران:
براى رفع كمبودهاى موجود در اين ليست٬ نام و مشخصات كتابهاى تركى چاپ ايران را كه در اين ليست نيامده اند٬ مىتوانيد به آدرس زير اطلاع دهيد: mehranbahari@yahoo.com
زبان تركى زبان اكثريت مردم ايران و بيش از يك هزار سال يكى از زبانهاى رسمى دولتهاى تركى-آذربايجانى حاكم بر ايران بوده است. آغاز دوباره آموزش به اين زبان در سراسر كشور و رسمى گردانيدن آن از طرف دولت٬ دو خواست و نياز فورى جامعه ايرانى است. خوشبختانه پس از وقفه اى طولانى٬ به ويژه در دهه اخير شاهد شكوفايىاى در امر چاپ كتب مرجع تركى و گسترش تركىنويسى در سطح جامعه و لايه هاى گوناگون آن هستيم. شكى نيست كه اين هردو٬ يعنى گسترش تركى نويسى به اعماق درون جامعه ايرانى و گوشه و كنار كشور و در تمام عرصه هاى حيات فردى و اجتماعى همراه با چاپ كتب مرجع٬ يكى از پيش شرطهاى لازم براى آغاز آموزش و تحصيل به زبان تركى و رسمى شدن زبان تركى در ايران است.
مسئله چاپ كتابهاى تركى در ايران و بررسى محتوايى اين كتب موضوعى است عليحده و بسيار مهم. من در اينجا به اشاره به چند نكته اكتفا مىكنم:
- ضرورت ايجاد مركزى براى چاپ كتب مرجع و اساسى (لغتنامه ها٬ دائره المعارفها٬ آنتولوژىها٬ كتابهاى دستور زبان و گرامر٬ املاء و رسم الخط٬ كتب درسى براى مدارس دولتى و آموزشگاههاى خصوصى٬ متون كلاسيك ادبى و دواوين٬ ادبيات عامه و فولكلور٬ ادبيات كودكان و ترجمه ادبيات جهانى و..... )
- ضرورت تاسيس اتحاديه هاى تركى نويسان و ناشران و توزيع كنندگان كتب تركى
- ضرورت سر و سامان دادن به مسئله ويراستارى متون تركى و استفاده از رسم الخط واحد
- ضرورت مطلق داخل نمودن و گنجاندن لغات تركى٬ اشكال و ساختارهاى گرامرى٬ امثال و فولكلور موجود در لهجه هاى گروههاى گوناگون تركى در ايران و زبانشان در لغتنامه هاى زبان تركى٬ دستور زبانها٬ كتب ضرب المثل و غيره تركى كه در ايران به چاپ مىرسند.
- اتخاذ تدابيرى براى ايجاد كتابخانه هاى تركى و يا تقويت كتابخانه هاى موجود با كتابها و نشريات تركى در سراسر ايران و بويژه در همه شهرهاى ترك نشين٬ و مطلقا در استانهاى دوازده گانه آذربايجانى و پايتخت كشور٬ تهران كه شهرى نيمه ترك است.
- برگزارى نمايشگاههاى سالانه و يا سيار كتب تركى
----------------------
١- دوستان و خوانندگان بسيارى در باره روش و منابع آموختن زبان تركى مىپرسند و يا از عدم توانايى كافى در خواندن و نوشتن به تركى شكايت مىكنند.همچنين نوشته هاى تركى بسيارى از سوى ايرانيان به ويژه در اينترنت درج مىشود كه در برخى از آنها اهتمام كافى به كاربرد صحيح زبان تركى (رسم الخط٬ گرامر٬ سطح ادبى و ....) نمىشود .
٢- متاسفانه دولت ايران آشكارا بين ملل ايرانى تبعض اعمال مىنمايد. در حاليكه علاوه بر رسمى نمودن فقط زبان فارسى٬ با تمام امكانات به گسترش٬ حفظ٬ رشد دادن و جايگزين كردن اين زبان در ايران مشغول است٬ ديگر زبانهاى رايج در ايران و از جمله زبان تركى كه زبان اكثريت مردم كشور است را از همه امكانات و حمايتهاى فوق محروم ساخته است. در اين شرايط حفظ و گسترش زبان تركى در درجه اول بر عهده خود مردم است.
٣- يكى از راههاى حفظ و گسترش زبان و فرهنگ تركى در ايران٬ حتى المقدور پرهيز از فارسىنويسى (مثلا به جز در خطاب به هموطنان غير ترك٬ كه تنها دليل فارسى نويسى در سؤزوموز نيز است) ٬ كاربرد نوشتارى زبان تركى (در آفرينش علمى و هنرى٬ وبلاگها و سايتها٬ كارت تبريكهاى سال نو و عروسى و تولد و ... ٬ اعلانات تجمع و ختم٬ دعوتنامه ها٬ سنگ قبرها٬ تابلوهاى خيابانى٬ آگهى هاى تجارى٬ تقويمها و .... )٬ تاكيد بر تركىنويسى در آفرينش متون در همه عرصه هاى ادبى و هنرى و علمى و اجتماعى و سياسى و .... است. به گمان اينجانب در شرايط فعلى٬ كوچكترين دليل٬ عذر و يا انگيزه اى براى فارسى نويسى روشنفكران و قلم بدستان ترك در ايران وجود ندارد و يا نمانده است. همانطور كه در يكصد سال اخير شاهد بوده ايم٬ تنها نتيجه فارسى نويسى تركهاى ايران٬ كمك به تسريع نابودى زبان و فرهنگ تركى و مخدوش كردن هويت و تشخص خلق ترك در ايران و تثبيت زبان قوم فارس به عنوان تنها زبان نوشتارى و ادبى و رابط و رسمى بوده است.
با توجه به سه نكته فوق و به منظور كمك به خوانندگان در دستيابى به متون مرجع تركى چاپ شده در ايران٬ صفحه اى به اسم سؤزوموز-توركجه كيتابلار (سوزوموز-كتابهاى تركى) درست كردم. در اين صفحه ليست همه كتب مرجع تركى چاپ شده در ايران قرار داده خواهد شد. اين صفحه منحصرا به خلق ترك و زبان و فرهنگ تركى خواهد پرداخت (كتب تركمنى در آن درج نخواهد شد. تركمن خلقى خويشاوند٬ اما جدا از خلق ترك است). خوانندگان مىتوانند براى كامل كردن ليست و اصلاح اشتباهات محتمل موجود در آن و يا افزودن نام كتابى كه در ليست نيامده با اين آدرس تماس بگيرند: mehranbahari@yahoo.com
گئرچه يه هو!!!
بؤلگه لره گؤره ايراندا چاپ اولونموش توركجه بيتيكلرين ليستى
ليست كتب تركى چاپ شده در ايران بر حسب منطقه
ايرانين قوزئى باتىسيندا (آذربايجاندا) چاپ اولونموش بيتيكلر
كتابهاى تركى چاپ شده در شمال غربى ايران (آذربايجان)
استان تهران-تئهران اوستانى
استان قزوين-قزوين اوستانى
استان گيلان-گيلان اوستانى
استان قم-قوم اوستانى
استان همدان- همدان اوستانى
كوردوستان (بيجار-قوروه) اوستانى- استان كردستان (بيجار-قروه)
كيرمانشاهان (سونقور) اوستانى- استان كرمانشاهان (سنقر)
مركزليك اوستانى- استان مركزى
----------------------------------------
ايرانين قوزئى دوغوسوندا چاپ اولونموش بيتيكلر
كتابهاى تركى چاپ شده در شمال شرق ايران
----------------------------------------
ايرانين گونئى و مركزينده چاپ اولونموش بيتيكلر
كتابهاى تركى چاپ شده در جنوب و مركز ايران
----------------------------------------
